Op 17 januari 2024 hebben de Europese Raad en het Europees Parlement een voorlopig akkoord bereikt over een nieuwe set Europese anti-witwasregels. Met dit nieuwe pakket aan regels wordt beoogd het Europese anti-witwassysteem verder te harmoniseren. Het akkoord ziet (onder meer) op een nieuwe anti-witwasverordening (‘AMLR’, waaronder de introductie van een ‘AML Single Rulebook’) en de herziening van een reeds bestaande anti-witwasrichtlijn (‘AMLD6’). De deal volgt op het akkoord dat de Raad en het Parlement in december 2023 bereikten over de oprichting van een centrale (Europese) anti-witwasautoriteit (‘AMLA’)
De verordening
Het huidige Europese anti-witwaskader is grotendeels vastgelegd in de vijfde anti-witwasrichtlijn, waarin minimumregels zijn opgenomen die lidstaten via nationale wetgeving moeten implementeren. In de AMLR – een verordening, waarvan de bepalingen rechtstreeks toepasselijk zijn - wordt de aanpak uit de richtlijn overgenomen en worden daarnaast bepalingen toegevoegd over i) de verplichtingen voor meldingsplichtige entiteiten, (ii) intern beleid, controles en procedures van meldingsplichtige entiteiten, (iii) cliëntenonderzoek, (iv) transparantie met betrekking tot uiteindelijke begunstigden, (v) rapportageverplichtingen, (vi) het bewaren van gegevens en (vii) maatregelen om de risico's die voortvloeien uit anonieme ‘instrumenten’ (zoals aandelen aan toonder) te beperken. Enkele belangrijke onderwerpen zijn de volgende:
De richtlijn (AMLD6)
De nieuwe anti-witwasrichtlijn (‘AMLD6’) beoogt te voorzien in regels die niet goed in de verordening kunnen worden opgenomen, omdat deze omzetting in de nationale wet- en regelgeving vereisen. Enkele belangrijke wijzigingen zijn de navolgende:
Hoe nu verder?
Het pakket aan regelgeving dient te worden goedgekeurd door de vertegenwoordigers van de lidstaten en het Europees Parlement. Naar verwachting zal dit nog vóór de Europese verkiezingen juni dit jaar plaatsvinden. Op basis van de voorstellen zal de nieuwe richtlijn binnen twee jaar na de inwerkingtreding ervan door de lidstaten moeten zijn omgezet en zal het EU ‘AML Single Rulebook’ drie jaar na inwerkingtreding van toepassing zijn.
De verordening en de nieuwe richtlijn bevatten belangrijke wijzigingen ten opzichte van het huidige kader. Beoogd wordt een duidelijke set van regels te implementeren en een consistentere aanpak te bieden aan betrokken entiteiten.
Bij die doelstelling passen enkele kanttekeningen. Mogelijk komen de voorgestelde herzieningen door een grotere mate van zekerheid of voorspelbaarheid met betrekking tot regelgevend onderzoek ten goede aan entiteiten die in meerdere lidstaten actief zijn. Het blijft lidstaten echter vrij staan maatregelen te treffen die verder gaan dan die in de voorstellen zijn opgenomen, waardoor ondernemingen mogelijk alsnog met uiteenlopende regels of beleid worden geconfronteerd. En alhoewel in de voorstellen wordt opgemerkt dat niet wordt gestreefd naar maximale harmonisatie, rijst de vraag hoe verdere harmonisatie van het anti-witwaskader zich laat rijmen met het fundamentele risicogebaseerde karakter van het AML/CFT-stelsel van de EU en welke betekenis dit zal hebben in de praktijk. De entiteiten die onder het raamwerk (zullen) vallen, zullen zich in ieder geval geconfronteerd zien met meer verantwoordelijkheden en de daarbij horende administratieve en financiële lasten, en dienen zich daar adequaat op voor te bereiden.
Vragen?
Vraagt u zich af of de verordening en de richtlijn op u van toepassing zullen zijn? En welke invloed de verordening en de richtlijn op uw onderneming kunnen hebben? Neem contact op met Paul Verloop of Talat van Nispen.
[1] Zie onder meer M. Van den Eerenbeemt, ‘EU start offensief tegen witwassen, met onder meer cryptohandel en profvoetbal in het vizier’, Volkskrant 18 januari 2024; zie hierover in het binnenland de kamervragen (2024Z00523) die naar aanleiding van ontvangst van sponsorgeld van Aziatische gokbedrijven door Ajax en PSV zijn gesteld.
[2] Alhoewel in Nederland reeds een wetsvoorstel werd ingediend om contante betalingen vanaf € 3.000,00 voor beroeps- of bedrijfsmatige handelaren geheel te verbieden, laat een daadwerkelijk verbod op zich wachten nu voornoemd wetsvoorstel pas door een volgend kabinet in behandeling zal worden genomen: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/wetsvoorstellen/detail?cfg=wetsvoorsteldetails&qry=wetsvoorstel%3A36228